بسم الله الرّحمن الرّحیم 
 
 آیا مغیره به امیرالمؤمنین مشورت داده است؟ 
 
یکی از شخصیت‌های منفی تاریخ اسلام که نه از روی ایمان بلکه از روی نفاق اسلام را پذیرفت، مغیره بن شعبه است. این شخصیت که ورق ورق تاریخ اسلام پر از اعمال ناخوشایند اوست، نقشی مؤثر در جریان سلب حق اهل بیت علیهم السلام داشت. در زمان خلافت خلیفه دوم و سوم به عنوان والی برخی مناطق قبول مسئولیت کرده و از کسانی بود که دوره خلافت امیرالمؤمنین را درک کرد. مغیره بن شعبه هم از لحاظ خوی تند خود و هم به دلیل نفاق فراوانش در نظر دادن به عنوان یک مشورت‌دهنده برای خلفای قبل از امیرالمؤمنین خوب ظاهر می‌شد تا جاییکه در تاریخ به او لقب ((مغیرة الرأی)) دادند. 
المستدرک، الحاکم النیسابوری، ج3، ص 447

این شخصیت که در دل، بغض و کینه اهل بیت علیهم السلام را داشت بر اساس روال خلافت که به صورت ظاهری به امیرالمؤمنین انتقال پیدا کرد، ابتدا در ظاهر بی طرف بود تا زمان حکمیت که دیگر به‌طور کامل در ظاهر هم از امیرالمؤمنین جدا شد و به معاویه پیوست.
الأعلام، خیر الدین الزرکلی، ج7، ص227

بر اساس برخی گزارش‌ها، مغیره در زمان جاهلیت نیز از افرادی بود که در انتخاب راه در مشورت‌ها با در نظر گرفتن سود دنیایی فرد زیرکی محسوب می‌شد.
الأغانی، أبی الفرج الأصفهانی، ج16، ص321

بر اساس همین نگرشِ برخی مسلمین نسبت به مغیره، این شخص خود را در جایگاهی دید که به امیرالمؤمنین در حکومتداری مشورت هم بدهد. لازم به ذکر است، بر اساس ثقلین و مبنای کلام امامیه، امامان متصل به علم الهی هستند و نیازی به مشاور ندارند اما به دلیل حکومت ظاهری، امامان شیعه آن هم در بین مردمی که رسانه حکومت‌های قبل همواره به دنبال کتمان جایگاه آنها بودند گاهی بر اساس شیوه‌های مرسوم رفتار کرده تا هم قابلیت الگوبرداری داشته باشند و گاهی نیز بر اساس جبر پیش آمده، روال اصلاحات در حکومتداری را آرام و با تدبیر لازم تغییر دهند. بر اساس همین شیوه، مغیره به دلیل جایگاهی که برای خود در حکومت خلفای قبل قائل بود، چنین جایگاهی را می‌دید که به امیرالمؤمنین علی علیه السلام نیز مشاوره بدهد. مغیره مشورت دادن به امیرالمؤمنین علیه السلام را در همان ابتدای به خلافت رسیدن ایشان انجام داد که البته امام هم در پاسخ به درخواست او برای این موضوع فرمودند تا مطالب خود را مطرح کند. 
ولما قتل عثمان وبایع الناس علیّا دخل علیه المغیرة بن شعبة فقال : یا أمیر المؤمنین ، إن لک عندی نصیحة قال : وما هی ؟...
الاستیعاب، ابن عبد البر، ج4، ص1447
#ترجمه: وقتى عثمان کشته شد و مردم با على (علیه السلام) بیعت کردند، مغیرة بن شعبه به حضور وى رسید و گفت: امیر المؤمنین! نصیحتى دارم برایت. امیرالمؤمنین از مغیره پرسید که نصیحت تو چه چیزی است؟ گفت: اگر می‌خواهى حکومتت برقرار شود ...
 
هر چند این مطلب، اساسا در کتب اهل سنت آمده است اما در روایت شیعه مغیره به امام حسن علیه السلام عرض می‌کند که من در گذشته پدر تو را نصیحت کرده‌ام و امام حسن علیه السلام نسبت به این ادعای مغیره سکوت می‌کنند.
نصحت لأبیک فلم یقبل النصح
الاحتجاج، الشیخ الطبرسی، ج1، ص417

و البته بر اساس گزارشی تاریخی امام حسن علیه السلام که شاهد مشورت دادن‌های مدعیانه مغیره بودند سخنان او را در این کار برای یک روز نصیحت و برای روز دیگر خدعه خواندند. 
نصح لک والله أمس ، وخدعک الیوم
الاستیعاب، ابن عبد البر، ج4، ص1447

خود مغیره هم این نصیحت در مورد معاویه را در قالب شعر به عنوان فخر برای خود یاد کرده که شعر او در تاریخ ثبت شده است: 
وقال المغیرة فی ذلک : نصحت علیا فی ابن هند نصیحة * ... وکانت له تلک النصیحة کافیه
الاستیعاب - ابن عبد البر - ج4، ص1447
 
جالب است بدانید، حتی مورخ و کلامی مشهور، علامه سید جعفر مرتضی عاملی در کتاب خود ((الصحیح من سیرة الإمام علی علیه السلام)) بابی را تحت عنوان ((مشورة المغیرة)) آورده است که در این باب به گزارش‌های مختلف مشورت دادن مغیره پرداخته است.
الصحیح من سیرة الإمام علی (علیه السلام)، السید جعفر مرتضى العاملی، ج20، ص177
 
نتیجه: 
اعلام مشورت از جانب شخص پلیدی مانند مغیره به امیرالمؤمنین علیه السلام و شنیدن این مشورت در گزارش‌های مختلف، روایات شیعه و اهل سنت مطرح شده است و البته این موضوع نه تنها کمکی به جایگاه مغیره نمی‌کند بلکه نشان‌دهنده اوج مظلومیت امیرالمؤمنین علیه السلام است که این افراد دور او را گرفته بودند و جایگاه ایشان نزد برخی مسلمین به دلیل کتمان حق و سلب جایگاه واقعی اهل بیت علیهم السلام به جایی رسیده بود که انتظار داشتند به سخنان متهمی مانند مغیره گوش دهد ...